ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΤΗΣ ΚΥΗΣΗΣ
Κατά την εγκυμοσύνη επέρχεται συνήθως πτώση της αρτηριακής πιέσεως της εγκύου σε σχέση με την συνηθισμένη και αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό. Ορισμένες φορές, όμως, παρατηρείται ακριβώς το αντίθετο, δηλαδή αύξηση της αρτηριακής πίεσης της εγκύου. Ως υπέρταση ορίζουμε συνήθως την αύξηση της αρτηριακής πιέσεως πάνω από 140/90 mmHg. Αυτή η τιμή όμως δεν είναι απόλυτη, καθώς κάποιες γυναίκες έχουν φυσιολογικά χαμηλή πίεση ακόμα και πριν την εγκυμοσύνη. Σε αυτές τις περιπτώσεις μας ενδιαφέρει η σχετική αύξηση της πίεσης, παρά η απόλυτη τιμή της. Αν η υπέρταση της κύησης επιπλακεί και με παρουσία αυξημένης ποσότητας λευκώματος στα ούρα, μπορεί να οδηγηθούμε σε βαρύτερη κατάσταση, την λεγόμενη προεκλαμψία.
ΠΡΟΕΚΛΑΜΨΙΑ
Η διάγνωση της προεκλαμψίας μπαίνει συνήθως όταν η υπέρταση της κύησης συνδυάζεται με την παρουσία αυξημένης ποσότητας λευκώματος (πρωτεΐνης) στα ούρα της εγκύου. Η προεκλαμψία συχνά συνοδεύεται επίσης από εμφάνιση οιδήματος (πρήξιμο) στα χέρια και κυρίως στο πρόσωπο, ενώ όχι σπάνια συνυπάρχουν και άλλα συμπτώματα, όπως πονοκέφαλος, διαταραχές οράσεως και πόνος στο επιγάστριο. Μπορούν επίσης να παρατηρηθούν αιματολογικές διαταραχές, όπως αύξηση του ουρικού οξέος και των ηπατικών ενζύμων.
Η προεκλαμψία συνδέεται με αυξημένη πιθανότητα υπολειπόμενης ανάπτυξης του εμβρύου και πρόωρου τοκετού, ενώ μπορεί επίσης να συνδέεται με επιπλοκές και στη μητέρα, αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά. Τα ακριβή αίτια εμφάνισης της προεκλαμψίας παραμένουν άγνωστα, αλλά τα τελευταία χρόνια κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος η θεωρία ότι η προεκλαμψία οφείλεται σε ελαττωματική διείσδυση του πλακούντα στο τοίχωμα της μήτρας από το πρώτο τρίμηνο της κύησης. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να μην παρατηρείται η φυσιολογική αγγειοδιαστολή της εγκυμοσύνης, αλλά, αντίθετα, να παρατηρείται αγγειοσύσπαση και αύξηση της αρτηριακής πίεσης.
Για την έγκαιρη διάγνωση της προεκλαμψίας έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια μια ειδική εξέταση με τον υπέρηχο (Dopplers μητριαίων αρτηριών) που, σε συνδυασμό με το προσωπικό και οικογενειακό ιστορικό, μπορεί να προβλέψει σε σημαντικό βαθμό την πιθανότητα ανάπτυξης προεκλαμψίας σε κάθε έγκυο γυναίκα. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς η προεκλαμψία μπορεί να προληφθεί σε σημαντικό ποσοστό με τη χορήγηση παιδικής δόσης ασπιρίνης από το πρώτο τρίμηνο της κύησης.
Αν η προεκλαμψία εμφανιστεί στην εγκυμοσύνη, η τελική θεραπεία επέρχεται με τον τοκετό, καθώς μετά την απομάκρυνση του πλακούντα, η γυναίκα θεραπεύεται. Μέχρι να συμβεί αυτό όμως, απαιτείται στενή παρακολούθηση της εγκυμοσύνης με υπερηχογραφήματα ανάπτυξης του εμβρύου και εξειδικευμένα Dopplers καθώς και εξετάσεις αίματος και ούρων. Απαραίτητος είναι επίσης ο περιορισμός της κατανάλωσης αλατιού και κάποιες φορές απαιτείται φαρμακευτική αντιμετώπιση της υπέρτασης.
ΕΚΛΑΜΨΙΑ
Εκλαμψία ονομάζουμε την ανάπτυξη σπασμών (όπως περίπου στην επιληψία) στη μητέρα όταν προϋπάρχει προεκλαμψία. Είναι μια επείγουσα κατάσταση που εγκυμονεί μεγάλους κινδύνους για τη μητέρα και το μωρό και χρήζει άμεσης αντιμετώπισης.